เครื่องวัดแอลกอฮอล์แบบพกพา ต่างจาก “เครื่องเป่าตำรวจ” ยังไง?

หลายคนเรียกรวม ๆ ว่า “เครื่องเป่า” เหมือนกัน แต่จริง ๆ แบ่งได้เป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ

• เครื่องแบบพกพาสำหรับผู้ใช้ทั่วไป (Self-check/Personal breathalyzer)

• เครื่องของเจ้าหน้าที่ ที่มักแยกเป็น เครื่องคัดกรองข้างทาง (PBT/Screener) และ เครื่องตรวจแบบใช้เป็นพยานหลักฐาน (EBT/Evidential)

1) เป้าหมายการใช้งานต่างกัน

เครื่องพกพา (ผู้ใช้ทั่วไป)

• ใช้ “ประเมินคร่าว ๆ” เพื่อการตัดสินใจส่วนตัว เช่น จะเรียกรถ/ไม่ขับ

• ไม่ได้ถูกออกแบบให้เป็นหลักฐานทางคดี

เครื่องเป่าตำรวจ (ระบบงานบังคับใช้กฎหมาย)

• ใช้ “คัดกรอง” เพื่อประกอบการพิจารณา และในบางกรณีมีเครื่อง “ระดับหลักฐาน” ที่ผลใช้ในศาลได้ (ตามกติกาและรุ่นที่รับรอง)

2) “ความน่าเชื่อถือเชิงกฎหมาย” ไม่เท่ากัน

• อุปกรณ์ของตำรวจแบบ EBT มักเป็นอุปกรณ์ที่ รัฐ/หน่วยงานรับรอง, มีสเปกชัด, มีบันทึกการบำรุงรักษา/สอบเทียบ และผล “ใช้เป็นหลักฐาน” ได้

• เครื่องพกพาทั่วไปถึงจะแม่น ก็ยังมักถูกมองเป็น “เครื่องมือส่วนบุคคล” ไม่ใช่ผลตรวจมาตรฐานในกระบวนการ

3) เทคโนโลยีเซ็นเซอร์และการกันการรบกวน

เครื่องพกพาเจอบ่อย 2 แบบ

• Semiconductor: ราคาย่อมเยา แต่ไวต่อสภาพแวดล้อม/สารอื่น ทำให้เพี้ยนได้ง่ายกว่า

• Fuel cell (Electrochemical): แม่นและเสถียรกว่าโดยทั่วไป และเป็นเทคโนโลยีที่พบในอุปกรณ์ระดับมืออาชีพมากกว่า

ฝั่งตำรวจ/ระดับหลักฐาน มักยกระดับไปอีกขั้น เช่น Dual sensor (IR + Fuel cell/EC) เพื่อตรวจสอบไขว้และลดผลรบกวน และบางรุ่นอ้างอิงมาตรฐานสากล (เช่น OIML R 126)

4) การสอบเทียบ (Calibration) และการคุมคุณภาพ “ต่างชั้น”

• เครื่องของตำรวจ/หน่วยงานมักมี แผนสอบเทียบตามรอบ + เก็บบันทึกการซ่อมบำรุง เพราะเป็นหัวใจของความแม่นยำและความน่าเชื่อถือ

• เครื่องพกพาผู้ใช้ทั่วไป: คุณภาพแตกต่างกันมาก (ขึ้นกับแบรนด์/เซ็นเซอร์/การสอบเทียบ) และผู้ใช้มัก “ละเลยรอบสอบเทียบ” ทำให้ค่าเริ่มเพี้ยนได้

5) รูปแบบการตรวจและหลักฐานประกอบ

เครื่องพกพา

• ส่วนใหญ่แสดงตัวเลขบนหน้าจอ ไม่มีระบบบันทึกหลักฐานตามกระบวนการ

เครื่องระดับหลักฐาน (Evidential)

• มักมีฟังก์ชันรองรับงานเชิงหลักฐาน เช่น บันทึกข้อมูล/พิมพ์ผล/ป้องกันการแก้ไข/ขั้นตอนตรวจที่เคร่งครัดกว่า (ขึ้นกับรุ่นและกฎหมายท้องถิ่น)

6) บริบทประเทศไทย (ควรรู้ไว้)

ประเทศไทยมีการปรับแนวทางตรวจแอลกอฮอล์ โดย หากตรวจด้วยเครื่องเป่าไม่ได้ สามารถใช้ การตรวจปัสสาวะหรือเลือด ภายใต้ขั้นตอนที่กำหนด และมีการระบุเกณฑ์ BAC เช่น 20 mg% สำหรับบางกลุ่ม (เช่น อายุต่ำกว่า 20/ใบอนุญาตบางประเภท) และ 50 mg% สำหรับผู้ขับขี่ทั่วไป ตามข่าวจากหน่วยงานรัฐ
ดังนั้น “เครื่องพกพา” เหมาะกับการเช็กตัวเอง แต่ อย่าใช้เป็นข้อสรุปทางกฎหมาย ว่าขับได้แน่นอน

เลือกซื้อเครื่องวัดแอลกอฮอล์แบบพกพา ควรดูอะไรบ้าง (ให้ใกล้เคียงเครื่องมือจริง)

• เลือก Fuel cell ถ้าต้องการความแม่น/เสถียร (โดยทั่วไปดีกว่า semiconductor)

• มีระบุ รอบสอบเทียบ (Calibration interval) ชัดเจน และมีศูนย์บริการ/บริการสอบเทียบได้

• มี หัวเป่า (Mouthpiece) เปลี่ยนได้ เพื่อสุขอนามัยและความสม่ำเสมอ

• มีโหมด/ระบบช่วยลด “ผลหลอก” เช่น แจ้งเตือนลมหายใจไม่สม่ำเสมอ หรือเตือนการปนเปื้อน (แล้วแต่รุ่น)

• ดูรีวิวที่พูดถึง “ใช้งานจริง + หลังสอบเทียบ” ไม่ใช่แค่แกะกล่องวันแรก

วิธีใช้เครื่องพกพาให้ผล “ไม่เพี้ยน”

• รอหลังดื่ม/บ้วนปาก/สูบบุหรี่ก่อนวัด เพื่อเลี่ยง alcohol ในช่องปาก ที่ทำให้ค่าสูงหลอกได้

• วัดซ้ำ 2 ครั้งแล้วดูแนวโน้ม (ถ้าค่ากระโดดมาก แปลว่าเงื่อนไขเป่า/เครื่องยังไม่เสถียร)

• ถ้าดื่มแล้ว: ทางปลอดภัยที่สุดคือ ไม่ขับ (แม้เครื่องจะขึ้นต่ำ)

FAQ

เครื่องพกพาแทนเครื่องตำรวจได้ไหม?
ไม่ได้ในเชิง “หลักฐาน” เพราะเครื่องตำรวจมีการรับรอง/คุมคุณภาพ/กระบวนการตรวจที่ออกแบบมาเพื่อการบังคับใช้กฎหมาย

ทำไมผลเครื่องพกพากับเครื่องตำรวจอาจไม่ตรง?
ต่างกันที่ชนิดเซ็นเซอร์ การสอบเทียบ วิธีเป่า การกันผลรบกวน และมาตรฐานการวัด

จะเอาไปใช้ในองค์กร/ไซต์งานได้ไหม?
ได้ แต่ควรใช้รุ่นเซ็นเซอร์ดี (มักเป็น fuel cell) + มีแผนสอบเทียบและคู่มือการใช้งานชัดเจน

#เครื่องวัดแอลกอฮอล์ #เครื่องเป่าแอลกอฮอล์ #เครื่องวัดแอลกอฮอล์พกพา #Breathalyzer #PortableBreathalyzer
#เครื่องเป่าตำรวจ #ตรวจแอลกอฮอล์ #ความปลอดภัยทางถนน #เมาไม่ขับ #RoadSafety
#FuelCell #SemiconductorSensor #Calibration #ความแม่นยำ #อุปกรณ์ความปลอดภัย
#Thailand #ประเทศไทย #กฎหมายจราจร #ด่านตรวจ

ต้องการข้อมูลเพิ่มเติม Line : @516hquje