ถุงมือเซฟตี้: เลือกให้ตรงงาน มาตรฐานสากลที่ต้องรู้ (EN/ANSI)

ถุงมือเซฟตี้คืออะไร
ถุงมือเซฟตี้ (Safety Gloves) คืออุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) ที่ใช้ปกป้องมือจากอันตรายต่าง ๆ เช่น การบาด เจาะ แทง ความร้อน ไฟฟ้า สารเคมี หรือของมีคม โดยเลือกวัสดุและมาตรฐานตามลักษณะการใช้งาน
การเลือกถุงมือที่เหมาะสมไม่เพียงช่วยลดอุบัติเหตุ แต่ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานและลดการหยุดชะงักของสายการผลิต
ประเภทของอันตรายที่ถุงมือเซฟตี้ช่วยป้องกัน
-
การบาดและเฉือน (Cut & Abrasion)
-
การเจาะและแทงทะลุ (Puncture & Tear)
-
สารเคมี (Chemical)
-
ความร้อนและไฟ (Heat & Flame)
-
ไฟฟ้า (Electrical Hazard)
-
ความเย็นจัด (Cold Resistance)
-
การสั่นสะเทือน (Vibration)
มาตรฐานสากลของถุงมือเซฟตี้ที่ควรรู้
1. มาตรฐานยุโรป (EN Standards)
ในยุโรป การทดสอบถุงมือความปลอดภัยจะอยู่ภายใต้มาตรฐาน EN 388:2016 ซึ่งเป็นมาตรฐานหลักสำหรับ “ถุงมือป้องกันความเสี่ยงทางกล (Mechanical Risks)”
สัญลักษณ์ | รายการทดสอบ | ช่วงค่าระดับ | คำอธิบาย |
---|---|---|---|
A | ความทนต่อการขีดข่วน (Abrasion Resistance) | 1–4 | ค่ามาก = ทนการเสียดสีมาก |
B | ความทนต่อการตัดเฉือน (Cut Test – Coup) | 1–5 | วัดจำนวนรอบใบมีดตัด |
C | ความทนต่อการฉีกขาด (Tear Resistance) | 1–4 | ค่ามาก = ทนแรงดึงขาดได้ดี |
D | ความทนต่อการเจาะ (Puncture Resistance) | 1–4 | ค่ามาก = ทนแรงแทงทะลุดี |
E | ความทนต่อการตัด (TDM Cut Test – ISO 13997) | A–F | ใช้แรงตัดจริงจากใบมีด วัดหน่วยนิวตัน |
F | การป้องกันการกระแทก (Impact Protection) | P หรือไม่มีค่า | ใช้กับถุงมือที่มีแผ่นกันกระแทก |
🟢 ยิ่งค่าตัวเลขหรือระดับสูง แสดงถึงความสามารถในการป้องกันได้ดีกว่า
2. มาตรฐานอเมริกา (ANSI/ISEA 105:2016)
มาตรฐาน ANSI/ISEA 105 ใช้กันในสหรัฐฯ สำหรับการทดสอบความทนต่อการบาด เจาะ แทง ความร้อน และสารเคมี
ค่าความต้านทานการบาด (Cut Resistance)
-
ใช้วิธีทดสอบ TDM-100 (ตามมาตรฐาน ISO 13997)
-
แสดงค่าตั้งแต่ A1 ถึง A9
| ระดับ | แรงที่ตัดผ่าน (กรัม) | ความเหมาะสม |
|--------|--------------------|----------------|
| A1 | 200–499 | งานทั่วไป เช่น ขนส่ง |
| A3 | 1,000–1,499 | งานกลึง / งานประกอบโลหะ |
| A5 | 2,200–2,999 | งานมีด / กระจก / อาหาร |
| A7–A9 | 4,000+ | งานเครื่องจักร / มีดอุตสาหกรรม |
ค่าความต้านทานการเจาะ (Puncture Resistance)
ระดับ 0–5 วัดแรงที่ของแหลมแทงทะลุ (หน่วยนิวตัน)
ค่าความทนความร้อน (Heat Resistance)
ระดับ 0–5 เช่นกัน ใช้กับงานหล่อโลหะ เชื่อม และหลอมพลาสติก
ประเภทของถุงมือเซฟตี้ตามลักษณะงาน
ประเภทถุงมือ | วัสดุหลัก | การใช้งานที่เหมาะสม |
---|---|---|
ถุงมือกันบาด (Cut Resistant) | HPPE, Kevlar, Stainless Fiber | งานโลหะ, เครื่องจักร, แก้ว |
ถุงมือกันสารเคมี (Chemical Resistant) | Nitrile, Neoprene, PVC | งานห้องแล็บ, โรงงานเคมี |
ถุงมือกันความร้อน (Heat Resistant) | Aramid, Cotton, Leather | งานเชื่อม, หลอมโลหะ, เตาอบ |
ถุงมือกันไฟฟ้า (Electrical Insulated) | Rubber, Latex | งานช่างไฟ, การซ่อมระบบแรงดัน |
ถุงมือกันหนาว (Cold Resistant) | Fleece, Thinsulate, Latex เคลือบ | ห้องเย็น, งานโลจิสติกส์ |
ถุงมือกันแรงสั่นสะเทือน (Anti-Vibration) | Gel, Rubber Foam | งานเครื่องมือสั่น เช่น เจาะ, ตัด |
วัสดุยอดนิยมของถุงมือเซฟตี้
วัสดุ | จุดเด่น | ข้อจำกัด |
---|---|---|
Nitrile | กันน้ำมัน สารเคมีบางชนิด | ยืดหยุ่นน้อยกว่า Latex |
PU (Polyurethane) | เบา จับของเล็กละเอียดได้ดี | ไม่กันน้ำ |
Latex | ยืดหยุ่นสูง ยึดเกาะดี | อาจก่ออาการแพ้ |
Kevlar® | ทนความร้อน–กันบาด | ราคาสูง |
HPPE | น้ำหนักเบา ทนบาดดี | ไม่ทนความร้อนสูง |
Leather | กันความร้อนและกระแทก | หนักและระบายอากาศน้อย |
วิธีเลือกถุงมือเซฟตี้ให้ตรงงาน
-
ประเมินความเสี่ยงของงานก่อนเลือก
เช่น มีของมีคม, สารเคมี, ความร้อน หรือไฟฟ้า -
เลือกมาตรฐานที่เหมาะสม
-
งานโลหะ → EN388 ระดับ C–F / ANSI A4–A7
-
งานเคมี → EN374
-
งานไฟฟ้า → ASTM D120
-
-
เลือกวัสดุให้ตรงสภาพแวดล้อม
เช่น งานน้ำมัน → Nitrile, งานละเอียด → PU, งานเปียก → Latex -
เลือกขนาดพอดีมือ (Size S–XL)
ถุงมือแน่นเกินไปจะเมื่อย ถ้าหลวมจะจับของไม่มั่นคง -
ตรวจสอบใบรับรอง (Certificate)
ควรมีเอกสารรับรอง EN/ANSI จากผู้ผลิต
การดูแลและบำรุงรักษาถุงมือเซฟตี้
-
ตรวจสภาพก่อนใช้งานทุกครั้ง: หากพบรอยขาด/รอยรั่ว ให้เปลี่ยนทันที
-
ทำความสะอาดหลังใช้งาน: ล้างด้วยน้ำสบู่อ่อน ผึ่งลมให้แห้ง
-
ไม่เก็บในที่ร้อนหรือโดนแดด: เพราะวัสดุจะเสื่อมเร็ว
-
เปลี่ยนถุงมือเป็นประจำ: โดยเฉลี่ยทุก 6–12 เดือน ตามลักษณะงาน
ข้อควรระวังในการใช้งาน
-
ถุงมือแต่ละประเภทออกแบบมาเฉพาะ ไม่ควรใช้สลับงาน
-
ถุงมือกันบาด ไม่สามารถกันแทงทะลุได้ 100%
-
ห้ามใช้ถุงมือเปียกในงานไฟฟ้าเด็ดขาด
-
หากสัมผัสสารเคมีเข้มข้น ควรใช้แบบที่ผ่าน EN374 เท่านั้น
FAQs: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับถุงมือเซฟตี้
1) ถุงมือเซฟตี้ทุกแบบกันบาดได้ไหม?
ไม่ครับ ต้องเป็นรุ่นที่ผ่านมาตรฐาน EN388 หรือ ANSI Cut Level เท่านั้น
2) ถุงมือ PU ใช้ในงานน้ำมันได้หรือไม่?
ไม่เหมาะ เพราะ PU ดูดซับน้ำมัน ควรเลือกแบบเคลือบ Nitrile แทน
3) ถุงมือกันความร้อนสามารถกันไฟได้ไหม?
กันความร้อนได้ระดับหนึ่ง แต่ถ้าเจอเปลวไฟโดยตรง ต้องใช้ถุงมือมาตรฐาน EN407
4) ถุงมือที่ไม่มีสัญลักษณ์ EN หรือ ANSI เชื่อถือได้ไหม?
ไม่แนะนำ เพราะไม่มีการทดสอบยืนยันสมรรถนะ
5) ถุงมือเซฟตี้หมดอายุไหม?
หมดอายุได้ โดยเฉพาะยางและ PU ควรเปลี่ยนทุก 1 ปี หรือเมื่อเสื่อมสภาพ
6) ถุงมือเซฟตี้ใช้ซ้ำได้ไหม?
บางชนิดใช้ซ้ำได้ แต่ควรล้างและตรวจสภาพก่อนทุกครั้ง เพื่อป้องกันเชื้อโรคหรือการเสื่อมของวัสดุ
สนใจถุงมือเซฟตี้ >> คลิกที่นี่ <<